Het Streekaccordeonorkest RAC (Rosebooms Accordeon Club) is opgericht op 3 januari 1956 te Bennekom. Het doel van de vereniging was toen en is nu nog: de beoefening van het accordeonspel en het bevorderen van de muziekbeoefening in het algemeen en om waar nodig en wenselijk op andere wijze bij te dragen tot de vorming en ontspanning van de leden.

Wat er aan voorafging

In 1951 treedt Wouter Roseboom her en der op met een accordeonorkestje dat uit leerlingen bestaat van zijn muziekschool. In de beginperiode van de muziekschool krijgen de leerlingen les aan huis. De orkestrepetities worden gehouden in een ruimte van de Wageningse muziekhandel Buitenkamp, adres Hoogstraat 11. Het aantal leerlingen en orkestleden neemt gestaag toe in de vijftiger jaren omdat het accordeonspelen dan onder de jeugd populair is. De ruimte in de muziekwinkel wordt al snel te klein en Wouter gaat les geven in ‘Ons Huis’ aan de Harnjesweg te Wageningen. Daar vinden dan ook de repetities van het orkest plaats.

De hele organisatie rondom het schoolorkest, Rosebooms Accordeon Orkest, wordt te veel voor de leraar/dirigent en er komt een bestuur. Op 3 januari 1956 wordt Rosebooms Accordeon Club, afgekort RAC, opgericht.

Wanneer enkele jaren later het bestuur van RAC besluit om lid te worden van de Nederlandse Accordeon Bond, wat per 1 maart 1962 een feit is, staat vanaf dat moment deelname aan concoursen ook voor RAC open.

Periode 1956 – 1960

In ‘Ons Huis’ aan de Harnjesweg te Wageningen geeft Wouter Roseboom les en daar vinden dan ook de repetities van het orkest plaats. Maar al snel verhuist RAC naar Bennekom waar het orkest repeteert in een zaal achter café Bothof aan de Edeseweg 19.

Oefenavond op 26 juni 1956 in Ons Huis Wageningen

Oefenavond op 26 juni 1956 in Ons Huis Wageningen

Er komen twee orkesten: een A-orkest en een jeugdorkest.

Deze orkesten treden in de regio regelmatig op. Verder zijn er de jaarlijkse uitvoeringen.

 

ƒ 0,75 cent per week

In mei 1960 wordt een reisfonds opgezet om te sparen voor uitstapjes. Men besluit om ƒ0,10 per week te innen bovenop de contributie van ƒ0,75 per week voor de leden van het A‑orkest. Het lidmaatschap van het jeugdorkest kost in die periode ƒ0,50 cent per week. De penningmeester int persoonlijk iedere week de contributie. Ook zet RAC een oudpapieractie op touw (die tot op de dag van vandaag voortduurt!) om de financiële middelen aan te vullen.

Lidy en Tony

In 1960 gaan Lidy Meurs (15 jaar) en Tony van Ginkel (14 jaar) naar een solistenconcours van de Nederlandse Accordeon Associatie. Tony komt uit in de 3e afdeling. Hij behaalt een eerste prijs.

Lidy komt uit bij de semi-profs en wordt kampioen van Gelderland. Hier op de foto is ze 11/12 jaar maar ze is ook te zien op de foto in de leader boven aan deze pagina. Je ziet haar nog net onder aan de foto, in het midden staan.

Periode 1961 – 1965

Het eerste lustrum viert RAC op 5 januari 1961. Er wordt een jubileumuitvoering gegeven in het Verenigingsgebouw in Bennekom. Als bijzondere solist werkt een bekende KRO-radioartiest, Lubbert van Gortel, mee. Voorzitter S. Maasland dankt de heer M. van Swetselaar die om gezondheidsredenen het voorzitterschap tussentijds heeft moeten overdragen en dankt ook de pioniers van RAC, de dirigent en de bestuursleden, die de orkesten de plaats hebben gegeven die zij nu in het muziekleven in de streek innemen. Op initiatief van de heer Bolder krijgt RAC een maandelijks clubblaadje, het RAC-nieuws om de eenheid binnen de vereniging te verstevigen en de onderlinge band tussen de leden te versterken.

Het bondsconcours in Zeist in mei 1960

Hier nog een foto uit 1960, over de periode ’61-’65 zijn er geen foto’s meer

Burgemeester van Wageningen

Een bijzondere gebeurtenis is de reis naar Uerdingen am Rhein in Duitsland voor een optreden met het Uerdinger Accordeon Orchester 1950. Twee bussen met orkestleden en begeleiders vertrekken op 29 april 1961. De burgemeester van Wageningen, de heer M. Olthof, en de wethouder voor Cultuur vergezellen RAC.

In het RAC-nieuws van januari 1962 wordt het lidmaatschap van de Bond aangekondigd. De voorzitter van de vereniging, de heer S. Maasland, vermeldt dat de jury van de Bond, bestaande uit gerenommeerde musici, de besten op dit gebied in Nederland, nu zullen beoordelen welke sport van de muzikale ladder RAC heeft bereikt. Er komen enige uitvoeringen op hoger niveau zodat RAC naar een hoger peil kan groeien vóór het eerste concoursoptreden later in dat jaar.

In dit jaar treedt RAC op in het radioprogramma Van, voor en door amateurs en verzorgt het orkest nog een heel aantal optredens in de regio.

RAC heeft inmiddels met Hans Bolder, Joh. Schulte en Wilna Ruijsch ook een trio, de Hawiljo’s.

Eerste concours

Nu RAC lid is van de Nederlandse Accordeon Bond besluit het bestuur het A-orkest in te schrijven voor het Nationaal Concours te Rotterdam op 18 november 1962. De dirigent stelt dan wel eisen aan de orkestdiscipline voor de komende repetities. Het concours wordt georganiseerd door de Rotterdamse Accordeon Vereniging Zuid ter gelegenheid van haar eerste lustrum. Er doen 49 orkesten mee. Het A-orkest van RAC, met 17 leden, speelt onder leiding van Wouter Roseboom in de testklasse twee vrije werken. De jury bestaande uit Jac. v.d. Boogaart, Paul Niessink en Fr. van Capelle deelt het A-orkest in de eerste klasse in.

A- én B-orkest

In juli 1963 neemt het bestuur een standpunt in over de verschillen in niveau van de spelers in de orkesten. De dirigent moet gaan beoordelen welke leden van het A-orkest mee kunnen doen aan het concours dat op 17 november 1963 in Helmond zal plaatsvinden. Na het concours zal een A- en B-orkest worden geformeerd. De bedoeling is twee orkesten die naar sterkte en niet naar leeftijd zijn ingedeeld. Op dat concours handhaaft RAC zich in de eerste klasse.

Op de jaarlijkse uitvoering in 1964 in februari in het Verenigingsgebouw in Bennekom spelen naast het jeugdorkest voor het eerst een A- én een B‑orkest. Met het nieuwgevormde B‑orkest treedt RAC voor het voetlicht op het Bondsconcours op 13 oktober 1964 in de Junushof in Wageningen. Dit concours wordt door RAC georganiseerd. Er schrijven zich 11 ensembles van 8 verenigingen in. Organisatorisch verloopt het concours voortreffelijk en RAC krijgt hiervoor veel lof. De vakjury bestaat uit de heren W. de Ruiter, M. de Graaf en F. van Norden.

Het B-orkest speelt in de testklasse twee werken en wordt na de jurybeoordeling ingedeeld in de tweedee klasse. Het A-orkest speelt in de eerste klasse en krijgt 268 punten. Dit is het hoogste aantal punten op dit concours. De voorzitter van RAC op dat moment, de heer A.J. Bolder, ontvangt uit handen van de secretaris van de Bond een wisselbeker die door de gemeente Wageningen ter beschikking is gesteld. De krantenkoppen liegen er niet om: “Bennekomse RAC behaalde hoogste aantal punten” en “Accordeonklanken orgelen in Junushof”.

Inmiddels kent RAC zijn eigen RAC-mars, gecomponeerd door de eigen dirigent Wouter Roseboom.

Afdeling ‘Uitmuntendheid’

In 1965 is er weer een Groot Nationaal Bondsconcours op 7 november in Rotterdam. Er zijn 25 deelnemende orkesten, waaronder het A- en B-orkest van RAC. Met 280 punten en lof van de jury promoveert het A-orkest naar de afdeling uitmuntendheid. Het is heel bijzonder voor dit orkest en de dirigent om in drie concoursen door te dringen tot de top van de Bondsorkesten. Het B-orkest haalt op dit concours 237 punten en handhaaft zich in de tweede klasse.

Periode 1966 – 1970

De periode van grote successen

RAC ontvangt een uitnodiging om deel te nemen aan een festival te Amsterdam op 17 februari 1966. Dit festival wordt gehouden ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan van de Stichting Werkgemeenschap van de Nederlandse Accordeon- en Mondharmonica Organisaties. De meewerkende verenigingen zijn uitgekozen omdat ze de hoogste prestaties hebben geleverd in hun klassen op concoursen in 1965. Alle juryleden geven de beoordeling goed.

 

Het tweede lustrum van RAC wordt gevierd op vrijdag 25 maart 1966. Het bestuur geeft een receptie voorafgaande aan het concert. Wethouder Roseboom van de gemeente Ede merkt in zijn toespraak op dat het gemeentebestuur de activiteiten van de jeugd op muzikaal gebied hogelijk waardeert. Vooral omdat het een zinvolle vrijetijdsbesteding is. Hij wenst RAC nog vele jaren grote successen toe.

 

Superieur

 

In de concertzaal van Musis Sacrum te Arnhem vindt een groot nationaal jubileum Bondsconcours plaats op 29 oktober en 19 november 1967. Het A-orkest van 16 leden speelt, met Wouter Roseboom als dirigent, in de ereklasse. De juryleden zijn A. Herkenrath, H. Smedes en J. Wolthuis. Zij beoordelen het A-orkest op ieder onderdeel met een 10! Totaal 300 punten op een nationaal concours is zelden of nog nooit vertoond. De concourssecretaris is geheel ontroerd tijdens de uitreiking van het diploma en de juryrapporten. Het orkest promoveert met lof van de jury naar de afdeling superieur. Begin 1968 ontvangt dirigent Wouter Roseboom de Bondsbeker uit handen van de Edese wethouder A. Roseboom als beloning van de Bond voor het bereiken van de superieure klasse.

Het A-orkest van RAC in 1968 olv Wouter Roseboom

Het A-orkest van RAC in 1968 olv Wouter Roseboom (helemaal rechts)

Buitenland

Wanneer burgemeester Plateel van Ede afscheid neemt, speelt het A-orkest tijdens de feestelijke bijeenkomst die door het gemeentepersoneel wordt aangeboden. De laatste woorden van de burgemeester zijn voor het muziekgezelschap bestemd: “Op naar het kampioenschap. Naar wat ik er van hoorde, het zit er in”.

In juni 1968 kan het A-orkest dankzij een subsidie van ƒ1250,- van de gemeente Ede naar Luzern om deel te nemen aan het Harmonika-Weltfestival 1968. Het is voor het eerst dat RAC aan een buitenlands festival deelneemt.

Nederlands kampioen!

Aan het Bondsconcours in Rotterdam, in december 1969, doen het jeugdorkest en het A‑orkest mee, beide met groot succes. Het jeugdorkest wint de Bondsprijs en het A‑orkest, uitkomend in de superieure klasse, wordt Nederlands kampioen!

Jeugdorkest in 1969 olv Wouter Roseboom

Jeugdorkest 1969-1970 olv Wouter Roseboom

Er zijn contacten bij radio en tv om bepaalde uitzendingen te verzorgen. Ook een platenmaatschappij C.N.R., producers van onder meer de ‘Heintje’-platen, toont belangstelling. De gemeente Ede verstrekt een subsidie van ƒ4.000,- voor de aanschaf van begeleidende instrumenten.

De hoogste nationale onderscheiding in Kerkrade

Op uitnodiging van de Bond neemt het A-orkest deel aan het Internationale Wereldmuziekconcours in Kerkrade op 1 augustus 1970 in de superieure klasse. Er is in Kerkrade geen speciale afdeling voor accordeonorkesten. Alle categoriën van fanfare tot harmonie treden er op. Veel accordeonorkesten trekken zich terug omdat zij het verplichte werk te moeilijk vinden.

Het A-orkest concerteert driekwartier op het podium in de gloeiendhete Roda-zaal in Kerkrade. Tweeduizend mensen genieten van de grandioze wijze waarop het orkest muziek maakt. RAC behaalt in Kerkrade een eerste prijs samen met een fanfareorkest uit Canada. De jury bestaat uit Jan Hanus (Praag), Frank Wright (Londen), Hubert Kicken en Henk van Lijnschoten (Nederland). De VARA maakt tv-opnames en zendt die daags erna uit. Na afloop van het concours krijgt het orkest ‘de hoogste nationale onderscheiding’ uitgereikt.

Het gemeentebestuur van Ede ontvangt het succesvolle orkest. Dirigent Wouter Roseboom en de orkestleden krijgen een flinke pluim van burgemeester Slot van Ede. Het vaandel van het Wereldmuziekconcours wordt aan het bestuur overhandigd. En Jos van Vliet van de platenmaatschappij C.N.R. overhandigt de eerste drie exemplaren van de L.P. van RAC aan burgemeester Slot, voorzitter Bolder en dirigent Roseboom. Deze L.P. is eind april 1970 opgenomen in de aula van de L.U. te Wageningen en is voor ƒ9,90 te koop.

Periode 1971 – 1975

“RAC is van Wageningen en Ede”

Het jaar 1971 start met een radio-opname voor het programma Tijd vrij voor muziek in vrije tijd.

Op 13 maart viert RAC het 15-jarig bestaan met een receptie in de Reehorst te Ede. Tijdens die receptie trachten de wethouders van de gemeente Wageningen en Ede, respectievelijk de heren Van Wijk en Bos, elkaar in hun toespraakjes een paar vliegen af te vangen. Het streekaccordeonorkest RAC met leden in beide gemeenten is een voorbeeld van een culturele organisatie waarvoor de gemeentegrenzen wel wat mogen vervagen. De betekenis van de goede resultaten van RAC ondersteunen het cultureel beleid in beide gemeenten.

RAC staat flink in de belangstelling want er is weer een radio-opname, dit keer bij de AVRO en er wordt meegewerkt aan een concert in de Stadsschouwburg van Eindhoven ter gelegenheid van het Wereld Mondharmonica Concours.

Tijdens de grootse jaarafsluiting in ‘Dorpszicht’ in Bennekom complimenteren de gemeentebesturen van Wageningen en Ede de vereniging met de behaalde successen. Op de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Ede in 1972 verzorgt RAC Bennekom het muzikale gedeelte.

Televisieopnamen begin jaren zeventig

Het A-orkest van RAC in 1968 olv Wouter Roseboom

Weer Nederlands kampioen

In 1973 blijven de successen aanhouden en weer is er een radio-opname waarbij in twee uur tijd voor de KRO zeven nummers worden opgenomen.

Op de concoursen wordt nu meer en meer gejureerd op zes onderdelen waarmee het maximaal aantal punten 360 is. Dat gebeurt voor het eerst op het topconcours in Den Haag in maart van dat jaar, waar RAC het zwaarste werk van het concours speelt, de Russische Fantasie. Het orkest behaalt 327 van de 360 punten en wordt weer Nederlands kampioen.

Op 24 maart 1973, tijdens de jaarlijkse uitvoering in de Junushof te Wageningen, ontvangt voorzitter Bolder van de vereniging uit handen van burgemeester Van Huis een koninklijke onderscheiding.

Wereldmuziekconcours in Kerkrade

In mei 1974 zijn er weer radio-opnamen bij de KRO voor een programma van populaire muziek maar het hoogtepunt is een hernieuwd optreden in Kerkrade, op het zevende Wereldmuziekconcours op 20 juli. RAC onderscheidt zich op dit concours door eerste te worden zowel op nationaal als op internationaal niveau.

Zaterdag 4 oktober is er in ‘Dorpszicht’ in Bennekom een receptie ter gelegenheid van het behaalde succes op het WMC in Kerkrade. De wethouders Porte (Wageningen) en Albers en Bos (Ede) komen de vereniging gelukwensen. Op schertsende toon eisen beide gemeenten wel de eer op, zo’n succesvolle vereniging onder hun hoede te hebben. Echter de subsidiëring ervan proberen ze elkaar in de schoenen te schuiven. Het tekent de financiële situatie voor de culturele sector van de gemeenten op dat moment.

Eerste dirigentenwisseling

Voor de vereniging is 1975 een moeilijk jaar. Dirigent Wouter Roseboom wordt ziek en moet zijn werkzaamheden voor RAC staken. Dit is zowel voor de dirigent als voor de club een diep ingrijpende zaak. Orkestlid en professioneel musicus Arend Veldkamp, 26 jaar jong, wordt tot dirigent benoemd. Hij is sinds 1969 dirigent van de Arnhemse accordeonvereniging Vol van Wilskracht, die uitkomt in de klasse Uitmuntend van de NOVAM, de overkoepelende organisatie van accordeonverenigingen. Hij staat echter voor de zware opgave om een orkest, dat onder de vorige dirigent al alles bereikt heeft, nu met elan verder te leiden.

In het kader van het 20-jarig bestaan van RAC gaan dirigent en orkest werken aan een serie lustrumconcerten. In het jaar 1976 zal het orkest ook op een nationaal concours zijn toppositie in de superieure klasse moeten verdedigen.

A-orkest nu olv Arend Veldkamp begin 1976

A-orkest op 17 februari 1976, nu olv Arend Veldkamp (helemaal rechts)

 

Op de foto onder anderen (aanvullingen zijn welkom!):

 

Op de eerste rij vlnr:

Gert van Ruiswijk, Gera Bos, Wim Vermaten, Leo Klok, Ria Wenting, Wim Kersten, Jeanette v.d. Maaden

Op de tweede rij onder meer:

Jan Willem Hendriks, Tineke Hendriksen, Hans Bolder, Wilna Groeneveld-Ruijsch, Lidy Mak-Meurs, Arend Veldkamp (dirigent)

Op de derde en achterste rij onder meer:

Willy Holleman, Nel Fransen-Son, Wiljan Visser

 

Periode 1976 – en verder

nog in te vullen

Wouter Roseboom

In 1951 treedt Wouter Roseboom her en der op met een accordeonorkestje dat uit leerlingen bestaat van zijn muziekschool. In de beginperiode van de muziekschool krijgen de leerlingen Oprichter en dirigent Wouter Roseboom (1969) les aan huis. De orkestrepetities worden gehouden in een ruimte van de Wageningse muziekhandel Buitenkamp, adres Hoogstraat 11. Het aantal leerlingen en orkestleden neemt gestaag toe in de vijftiger jaren omdat het accordeonspelen dan onder de jeugd populair is. De ruimte in de muziekwinkel wordt al snel te klein en Wouter gaat les geven in ‘Ons Huis’ aan de Harnjesweg te Wageningen. Daar vinden dan ook de repetities van het orkest plaats.

De hele organisatie rondom het schoolorkest, Rosebooms Accordeon Orkest, wordt te veel voor de leraar/dirigent en er komt een bestuur. Op 3 januari 1956 wordt Rosebooms Accordeon Club, afgekort RAC, opgericht. Wouter Roseboom geeft eind jaren 70 het dirigeer stokje over aan Gert van Ruiswijk.

Wouter Roseboom – dirigent van RAC van 1956 – 1975

 

Gert van Ruiswijk

Gert van Ruiswijk begon als twaalfjarige bij het B-orkest van RAC en op zijn veertiende speelde hij al in het A-orkest. Toen hij negentien was werd hij dirigent bij EDAV in Dieren. Enkele jaren later nam hij het dirigeerstokje bij RAC over van oprichter Wouter Roseboom.

 

25 jaar bij RAC!

25 jaar lang was Gert dirigent van het A- en B-orkest. Zijn grootste prestaties met het A-orkest waren het kampioenschap van Nederland, tot drie keer toe, én de promotie naar de Superieure Divisie. Ook met het B-orkest vierde hij successen. In juni 2002 heeft hij het stokje overgedragen aan Tim Fletcher.

Gert heeft gestudeerd aan het Stedelijk Conservatorium in Arnhem bij Nico van Straaten en Miny Dekkers. Voor het dirigeren heeft hij veel geleerd van Joop Schets en Wouter Roseboom. Hij is docent accordeon in Ede, Zevenaar en Winterswijk en actief als musicus. Lees meer op zijn website.

Gert van Ruiswijk – dirigent 1977 – 2002